فرااخلاق (6) واقع گرایی اخلاقی 2

واقع­گرایان با چالشی به شکل سه ادعای ناسازگار مواجه بودند:

1.     نظریه باور – میل در باب تبیین عمل معتبر است؛

2.     عقیده­ای اخلاقی وقتی با باورهای مناسب و درست فاعل ترکیب شود، می­تواند با در اختیار گذاردن دلیل برای عمل، فاعل را به عمل برانگیزد (درون­گرایی)؛

3.     عقاید اخلاقی صرفاً ادراکی­اند.

از آنجا که واقع­گرایان ادعای 3 را می­پذیرند، باید ادعای 1 و2 را رد کنند. واقع­گرایان در باب رابطه ارزش و انگیزش به دو گروه تقسیم می­شوند.

ادامه نوشته

انواع واقع گرایی (2)

منتشر شده در:[دیپنا]

ا

نواع دیگر واقع گرایی

دو نوع دیگر از واقع گرایی که در مقابل یکدیگر بحث می شوند، عبارتند از واقع گرایی خام و انتقادی:

الف: واقع گرایی خام[xxxi]

 این نوع واقع گرایی، همان واقع گرایی طبیعی و متعارف است که صرفاً بر جهت انعکاسی معرفت، اتکا دارد و از پیچیدگی هایی که فرایند ذهنی در اکتساب معرفت با آن مواجه است، غفلت دارد. از این رو، این نوع واقع گرایی را "واقع گرایی طبیعی" و "واقع گرایی جزم گرایانه" نیز نام گذاری کرده اند. این واقع گرایی را غالباً در مقابل "واقع گرایی انتقادی"، كه برساختۀ كانت است قرار می دهند. كانت معتقد است كه معرفت و ادراك، پدیده ای است كه نباید آن را به نحو بسیط، تحلیل كرد؛ بلكه باید آن را با توجه به تمامی عناصر دخیل در آن، واكاوی كرد.[xxxii] برخی معتقدند واقع گرایی خام یا طبیعی، قابل پذیرش است فقط در صورتی که ما دربارۀ اشیای فیزیکی صحبت کنیم، ولی وقتی دربارۀ عناصر درونی و ذهنی - از قبیل آرزوها، امیدها، رؤیاها و غیر این ها - بحث می کنیم، نمی توانیم در آن جا، در پی واقع گرایی خام باشیم. برخی نیز بر این عقیده اند که واقع گرایی، مراحلی را طی کرده است تا به "واقع گرایی نوین" رسیده است. در مرحلۀ نخست، گرایش واقع گرایی خام بوده است، سپس به واقع گرایی "دوگانه انگار"[xxxiii] ـ قول به دوگانگی ذهن و بدن ـ رسیده است[xxxiv]، سپس مرحلۀ "ذهن گرایی"[xxxv] آغاز شده، و سرانجام به واقع گرایی ای منتهی شده که "واقع گرایی نوین" نام دارد.[xxxvi]

ادامه نوشته

مقاله ای با موضوع «پدیدارشناسی اخلاق»

مقاله ای با موضوع «پدیدارشناسی اخلاق»

شمارۀ 58 نقدونظر ویژه‌نامۀ فلسفۀ ذهن 2 مقاله ای با عنوان «مبانی پدیدارشناسی اخلاق» نوشته سرکار خانم مریم خدادادی منتشر نموده است. 

خلاصه مقالۀ مبانی پدیدارشناسی اخلاق به نقل از وبلاگ پدیدار شناسی اخلاق به قرار زیر است:

پدیدارشناسی اخلاق تنها رشته‌ای است که می‌تواند جنبه‌های تجربی و کیفی قلمرو ارزش‌ها را بررسی کند و صرفاً محدود به جنبه‌های کارکردی آن نیست. پدیدارشناسی یا تجربۀ پدیداری به چند معنا به کار می‌رود و آنچه  در اینجا مورد نظر است، پدیدارشناسی به معنای از سرگذراندن حالتی ذهنی به صورت اول‌شخص است، اما در مورد اینکه کدام حالات ذهنی می‌توانند تجربۀ پدیداری داشته باشند، اختلاف‌نظر وجود دارد؛ برخی برای آن خصیصۀ پدیداری را لازم می‌دانند و برخی نمی‌دانند. گروه اول هم خصیصۀ پدیداری را یا مختص به ادراکات حسی می‌دانند یا در مورد حالات ذهنی غیرحسی هم قائل به خصیصۀ پدیداری‌اند. در این مقاله به چگونگی امکان پدیدارشناسی اخلاق براساس این سه دیدگاه و مسئلۀ اشتراک و تمایز میان تجربه‌های اخلاقی می‌پردازیم و در پایان دو اشکال دربارۀ امکان پدیدارشناسی اخلاق را بررسی می‌کنیم.

برای دریافت مقاله به اینجا مراجعه کنید.

برای آشنایی بیشتر با مباحث پدیدار شناسی اخلاق می توانید مباحث زیر (نوشته های سرکار خانم خدادادی) را از نظر بگذرانید:

امکان پدیدارشناسی اخلاق از نگاه مایکل گیل

يكپارچگي پديدار شناسي اخلاق از نظرسينت – آرمسترنگ (1)

يكپارچگي پديدار شناسي اخلاق از نظرسينت – آرمسترنگ (2)

بنیادهای پدیدارشناسی اخلاق (1)

بنیادهای پدیدارشناسی اخلاق (2)

تمهیدی بر پدیدارشناسی اخلاق، هرگن و تیمنس

 

انواع واقع گرایی (1)

منتشر شده در:[دیپنا]

انواع واقع گرایی

گرچه بی تردید، مهجور افتادن اصطلاحات مختوم به "ism" در فلسفه، مطلوب است، اما برخی از این اصطلاحات، آشکارا مقبولیت خود را حفظ می کنند که یکی از آن ها واژۀ "رئالیسم"[i] است.

"رئالیسم"، به معنای "واقع گرایی" از لغت "real" مأخوذ است که آن واژه از"res" لاتین، مشتق است که به معنای "شیء" است، و "reality"از همین کلمه مشتق شده است که به معنای اشیای واقعی یا واقعیت است. واقع گرایی "رئالیسم" معانی اصطلاحی گوناگونی دارد. واقع گرایی در هنر و ادبیات با واقع گرایی در اخلاق، حقوق و سیاست، فرق دارد؛ و واقع گرایی در فلسفه با واقع گرایی هنری، اخلاقی، حقوقی و سیاسی متفاوت است. همچنین واقع گرایی در فلسفه و معرفت شناسی، گونه های چندی دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهد شد.

ادامه نوشته

فرا اخلاق(5): واقع گرایی اخلاقی1

واقع­ گرایی اخلاقیmoral-realism) )

واقع گرایی اخلاقی، دیدگاهی است که به وجود امور واقعی که اعمال و اشیاء در رابطه با آنها، درست یا غلط، و خوب یا بد می شوند، معتقد است.

سه مفهوم صدق، باور و واقعیت در واقع گرایی اخلاقی نقش دارند. مفهوم صدق به باور مرتبط است. هدف باور صدق است و در صورتی باور صادق است که به آن هدف برخورد کند، وگرنه کاذب است. درستی و نادرستی باور به چیزی مستقل از آنها بستگی دارد؛ یعنی واقعیت: نحوه­ای که چیزها هستند، نحوه وجود جهان. این دیدگاه را که از احساس(کشف) درباره اخلاق سرچشمه می­گیرد می­توان واقع­گرایی اخلاقی نامید. این دیدگاه قایل است که صفات اخلاقی، صفات اصیل و حقیقی چیزها یا کارها هستند.

ادامه نوشته